WC-papier hamsteren doen we niet meer. Desinfecterende handgel is gewoon weer overal verkrijgbaar. En online lessen zijn niet meer nieuw en spannend, maar vooral een noodzakelijk kwaad.
Dat geldt niet alleen voor Nederland, maar ook voor Brazilië. Er is genoeg veranderd sinds het coronavirus een jaar geleden ook hier arriveerde. De grote boog waarmee mensen op straat om elkaar heen liepen, werd gedurende het jaar steeds kleiner. Tegelijkertijd raakten de meeste Brazilianen er volledig aan gewend om buiten de deur altijd een mondkapje te dragen.
En toch heb ik deze dagen een enorm déjà vu-gevoel. Want precies een jaar later is Brazilië terug bij af. Van hoop is in het land op dit moment weinig te merken. De records blijven elkaar maar opvolgen. Zo stierven er vorige week donderdag 1582 Brazilianen door Covid-19. Maar dat record werd afgelopen dinsdag alweer gebroken met 1782 doden. En gisteren waren het er zelfs 1840. Dat betekent dat er elke minuut meer dan één Braziliaan overleed aan de gevolgen van Covid-19.
Natuurlijk is Brazilië een gigantisch land, een continent eigenlijk. Maar het maakt intussen ook weinig meer uit waar je precies woont: in driekwart van de hoofdsteden van de deelstaten is meer dan tachtig procent van de ic-bedden bezet. De meeste andere deelstaten zitten daar nog maar net onder. Op sommige plekken kunnen de ziekenhuizen de toestroom aan patiënten al niet meer aan. Mensen sterven terwijl ze wachten op een plekje op de intensive care.
En dus worden de maatregelen weer verscherpt. Steden voeren avondklokken in en gaan soms volledig in lockdown. Tot onvrede van president Bolsonaro. Die er als de kippen bij was om duidelijk te maken dat hij niet verantwoordelijk is voor lockdowns, maar dat dat de burgemeesters en gouverneurs zijn. Volgens hem zorgen de media opnieuw voor paniek.
Als er iemand het afgelopen jaar niet veranderd is, dan is het duidelijk de Braziliaanse president wel. Maar het lijkt niet uit te maken wat hij zegt of doet. De kans op impeachment is klein nu vorige maand een bondgenoot van de president als voorzitter van het Huis van Afgevaardigden werd gekozen. En het duurt nog bijna twee jaar voordat de Brazilianen weer naar de stembus mogen.
Toch uiten tegenstanders van de president deze week opnieuw hun woede door op potten en pannen te slaan. ‘Weg met Bolsonaro!’ klinkt er van verschillende kanten. Het doet me even denken aan de oorverdovende potten- en pannenprotesten van een jaar geleden. Maar toen klonk er meer boosheid en misschien eigenlijk ook wel meer hoop in door. Want wie had gedacht dat Brazilië er een jaar later eigenlijk alleen maar slechter voor staat?
Het protest sterft uiteindelijk te snel weg om echt indrukwekkend te zijn. Het is alsof de Brazilianen zelfs geen zin meer hebben om zich boos te maken. Alleen de hond van de buren blaft nog even door.
We zijn weer terug bij af. En misschien nog wel een stuk verder terug.
Deze column verscheen op 4 maart 2021 op de website van RTL Nieuws
Sandra Korstjens 