Ik heb intussen al een interessante collectie mondkapjes bij elkaar verzameld: zwarte stoffen exemplaren die ik kan wassen, witte wegwerpexemplaren die iets minder warm zijn, en ook een paar ‘officiële’, mocht het voor mijn werk nodig zijn om naar een plek met hoog risico te gaan.
En deze week heb ik voor mezelf zelfs een paar stoffen mondkapjes met leuke prints besteld. Nooit gedacht dat online shoppen voor een mondkapje net zoiets zou worden als een nieuwe handtas of zonnebril uitkiezen. In Brazilië zijn ze nu online massaal te koop voor zo’n twee euro per stuk. Mijn dochter van vier heeft al exemplaren met een eenhoorn, Sneeuwwitje en Elsa van de film Frozen erop.
Toch vond ze het, ondanks die prints, eerst maar niets om een kapje op te hebben. Maar omdat we de bui al zagen hangen probeerden we haar de afgelopen twee weken alvast te laten wennen. Nu is ze zelfs een beetje doorgeslagen. Een paar dagen geleden fluisterde ze me bij de bakker verontwaardigd toe: ‘Mama, die meneer heeft geen mondkapje op!’.
Dat zal trouwens niet snel nog een keer gebeuren. Want zoals ik al zag aankomen, zijn de mondkapjes hier in São Paulo nu verplicht. Sinds maandag al in het openbaar vervoer, en vanaf vandaag ook in de supermarkt en zelfs tijdens een wandelingetje op straat. Maar ook zonder die verplichting droeg een groot deel van de mensen hier al mondkapjes als ze naar buiten gingen. Totaal anders dan in Nederland, als ik mijn familie en vrienden daar mag geloven.
Er werd in Brazilië dan ook nauwelijks gediscussieerd over het nut van de mondkapjes. Over de vraag in hoeverre ze daadwerkelijk beschermen. Nu deed ik zelf al een tijdje braaf een mondkapje op als ik de deur uitging. Ik geloof dat ze bij juist gebruik zeker een extra horde kunnen vormen bij de verspreiding het virus. Al is het maar omdat ik zelf niet meer aan mijn mond en neus kan zitten als ik mijn mondkapje draag. Iets dat ik zonder die barrière toch af en toe onbewust nog deed. Wat dat betreft lijkt het dragen van een mondkapje me op dit moment niet meer dan logisch.
Maar ik geloof ook absoluut dat afstand houden nog veel belangrijker is. Wat dat betreft ben ik inderdaad bang dat het voor een soort schijnveiligheid zorgt, zoals je in Nederland veel hoort. Ik merkte in de supermarkt al dat mensen toch weer wat dichterbij komen staan sinds de mondkapjes veel gedragen worden. Ik hoop niet dat er gedacht wordt dat we met een mondkapje op alles weer gewoon kunnen doen en het een soort magisch wondermiddel is. Want als dat zo was, dan hadden we natuurlijk überhaupt niet thuis hoeven te blijven.
En ik hoop in ieder geval maar dat de meeste Brazilianen hun mondkapjes correcter gebruiken dan hun eigen president. Jair Bolsonaro ging afgelopen weekend namelijk wel met een kapje op de straat op, maar dat had hij net zo goed niet kunnen doen. Want op het moment dat hij met aanhangers op de foto ging, schoof president Bolsonaro zijn mondkapje doodleuk omlaag.
Deze column verscheen op 7 mei 2020 op de website van RTL Nieuws
Sandra Korstjens 