Reizen in je hoofd. Een mooiere definitie van lezen is er niet wat mij betreft. Het is wat mijn oma naar eigen zeggen altijd deed. Fysiek reizen was niets voor haar. Maar in haar hoofd is ze al honderd keer de wereld over gegaan.
Ik weet dan ook niet beter dan dat boeken lezen iets prettigs is. Een manier om te ontspannen en om nieuwe dingen te leren. Als kind verslond ik boeken. Maar ergens rond mijn studententijd veranderde dat helaas. Net als veel andere mensen scroll ik tegenwoordig in mijn vrije tijd te veel door sociale media en bingewatch ik series. Natuurlijk is daar op z’n tijd ook niets mis mee. Maar uiteindelijk kom ik met een boek vaak pas echt tot rust. En dus probeer ik er bewust tijd voor te maken.
Nu kom ik natuurlijk uit een echt boekenwurmlandje. Ondanks dat de smartphone veel veranderd heeft, lezen Nederlanders in vergelijking met andere landen nog steeds ontzettend veel. Kijk bijvoorbeeld alleen al naar de totale boekverkoop in Brazilië. Vorig jaar werden er hier 44,4 miljoen boeken verkocht. Ontzettend weinig als je bedenkt dat er in Nederland bijna net zoveel boeken werden verkocht: 40,9 miljoen. Terwijl Brazilië ruim twaalf keer zoveel inwoners heeft. Maar helaas leest 44 procent van hen nooit een boek.
Boekwinkels hebben dan ook de grootste moeite om het hoofd boven water te houden. Die sluiten in Nederland natuurlijk ook bij bosjes doordat we massaal via internet winkelen. Maar in Brazilië blijven er wel heel weinig plekken over. In slechts 17,7 procent van de Braziliaanse gemeenten staat nog een boekwinkel. Terwijl in 23 procent van de gemeenten nog altijd een videotheek schijnt te staan. Het is dus blijkbaar makkelijker om een dvd te huren dan om een boek in de winkel te kopen.
Opvallend genoeg is er één plek in Brazilië waar juist wel steeds meer boeken worden gelezen: de gevangenis. In verschillende gevangenissen worden gedetineerden namelijk aangemoedigd om met hun neus in de boeken te duiken. Daarmee kunnen ze vervolgens hun tijd achter de tralies inkorten. Dat werkt zo: de gevangenen moeten een boek van een lijst kiezen en krijgen ongeveer een maand om dat boek uit te lezen en een samenvatting te maken. Als ze voor die samenvatting een voldoende krijgen, dan wordt hun straf met vier dagen verminderd.
Het project schijnt een succes te zijn. Ik vind het in ieder geval een prachtig idee: in je hoofd reizen om je fysieke vrijheid terug te krijgen.
Deze column verscheen op 12 december 2019 op de website van RTL Nieuws
Sandra Korstjens 