Je leven op internet mooier, interessanter of spannender maken dan het in werkelijkheid is. Tot op zekere hoogte doen we dat allemaal. Tenslotte staan die geweldige vakantiefoto’s leuker op sociale media dan een foto vanaf de bank. Veel mensen hebben online dan ook een ideaal leven. Daar is op zich niet zoveel mis mee. Maar sommige mensen gaan veel verder dan dat. Die verzinnen gewoon een heel leven bij elkaar.
Zoals de Braziliaan ‘Eduardo Martins’. Op Instagram had hij in drie jaar tijd meer dan honderdduizend volgers verzameld. Stuk voor stuk mensen die geloofden dat ze een knappe blonde dertiger volgden. Die nadat hij leukemie had overwonnen, als vrijwilliger voor de Verenigde Naties in het Midden-Oosten was beland. Hij werkte er ook als oorlogsfotograaf. Zijn foto’s werden zelfs geplaatst door bekende media zoals The Wall Street Journal, de BBC en Vice.
Maar afgelopen week kwam aan het licht dat Eduardo Martins helemaal niet bestaat. Bij de Verenigde Naties hebben ze nog nooit van hem gehoord. Niemand heeft hem ooit ontmoet. Zijn foto’s blijken gejat en bewerkt. Interviews gaf hij vanwege de zogenaamd slechte verbindingen via Whatsapp. Daarin liet hij zich nog verder meeslepen door zijn toch al oneindige fantasie. Zo vertelde hij dat hij in Irak een jongen had geholpen die was geraakt door een molotovcocktail: “Op dat soort momenten ben ik geen fotograaf meer, maar gewoon een mens.”
En dat terwijl de man op de foto’s eigenlijk de Britse surfer Max Hepworth-Povey is. Hij kwam er vorige week pas achter dat duizenden mensen jarenlang dachten dat hij Eduardo heette. Je vraagt je af hoe het zover heeft kunnen komen. Besloot de persoon achter de account, we weten niet eens of het een man of vrouw is, een paar jaar geleden dat hij gewoon wilde kijken of het zou lukken? Iemand anders worden op internet? Identiteitsfraude gebeurt tenslotte aan de lopende band. Ik heb zelf al meegemaakt dat mijn foto door iemand anders werd gebruikt op een bekende datingsite. Gelukkig werd ik toen gewaarschuwd. Het hoort er misschien bij als je op internet zit, maar het blijft bizar dat mensen zich als jou voordoen.
‘Eduardo’ ging natuurlijk nog veel verder. Misschien kon hij op een gegeven moment simpelweg niet meer terug? Was zijn web van leugens te ingewikkeld geworden? Of was de kick gewoon te groot? Het is sowieso bizar hoe lang hij het heeft volgehouden. Maar misschien wilde iedereen gewoon graag in zijn verhaal geloven. Is de honger naar content en sterke verhalen zo groot geworden, dat we daarom alles maar slikken? Als ‘gewoon’ publiek is het natuurlijk ook niet te doen om elk artikel, elke foto en elk profiel te checken. Maar van de media die zijn foto’s plaatsten, mag je dat wel verwachten.
Nu was er uiteindelijk één correspondent van BBC Brasil die op een gegeven moment vraagtekens bij Eduardo’s bestaan zette, waardoor het balletje ging rollen. En helemaal ontmaskerd is de Braziliaan nog steeds niet. Misschien zullen we zelfs nooit weten wie ‘Eduardo’ echt is. Nadat zijn digitale wereld in elkaar begon te storten, stuurde hij een aantal contacten nog een laatste bericht dat hij in Australië was. Hij schreef dat hij rust nodig had. Daarna verwijderde ‘Eduardo Martins’ al zijn accounts.
Deze column verscheen op 7 september 2017 op de website van RTL Nieuws
Sandra Korstjens 