Gewapende mannen die komen binnenstormen. Dat verwacht je misschien in een bank, of desnoods een winkel of een restaurant. Plekken waar geld te halen valt in ieder geval. De bezoekers van een gezondheidspost in het Braziliaanse stadje Serra moeten maandagochtend dan ook raar hebben opgekeken toen er opeens mannen met wapens binnenkwamen.
Maar deze mannen waren niet op zoek naar geld. Net als de meeste bezoekers kwamen ze voor iets heel anders: een vaccin tegen gele koorts. De gemeente had op internet namelijk bekend gemaakt dat er in de betreffende gezondheidspost die ochtend vierhonderd nieuwe vaccins beschikbaar zouden zijn.
De vaccins zijn zo populair omdat er de afgelopen maanden sprake is van een nieuwe uitbraak van gele koorts. De ziekte is in principe nooit helemaal weg geweest uit Brazilië en eens in de zoveel jaar is er een uitbraak. Maar de laatste jaren kwamen er maar weinig mensen meer door om het leven.
Dit jaar is dat anders. Sinds december zijn er al 127 mensen aan gele koorts overleden. Bij nog eens 106 sterfgevallen wordt onderzocht of gele koorts de doodsoorzaak was.
Het gaat voorlopig nog om de ‘jungle-variant’ van de ziekte. Een groepje apen is besmet geraakt met gele koorts en vervolgens gestoken door muggen die de ziekte weer hebben overgebracht naar andere apen en mensen die op het platteland wonen. Waarom dat nu sneller gaat dan andere jaren is nog onduidelijk. Volgens sommige experts kan het komen door ontbossing en klimaatverandering. Maar er wordt ook gekeken of een damdoorbraak in 2015 in het gebied ermee te maken heeft. Daardoor zou het leefgebied van de apen mogelijk zijn veranderd.
De grote angst is nu dat de ziekte ook naar stedelijk gebied overslaat. Want apen komen ook in de stad voor en een aantal van hen zijn al aan gele koorts overleden. Verschillende parken in de miljoenenstad Belo Horizonte zijn nu uit voorzorg gesloten. Als gele koorts voor het eerst sinds 1942 ook weer bij mensen in stedelijk gebied voorkomt, zou dat vooral een ramp zijn omdat de ziekte zich daar nog veel sneller verspreidt.
En dat terwijl de Brazilianen al worden bedreigd door dengue, Zika en Chikungunya. Je wordt niet bepaald vrolijk van de lijst met ellendige ziektes die de muggen hier kunnen overbrengen. Maar in tegenstelling tot de meeste ziektes is er voor gele koorts gelukkig wel een vaccin. Om zoveel mogelijk mensen te beschermen en de uitbraak tegen te gaan, heeft de overheid dan ook miljoenen extra vaccins beschikbaar gemaakt.
Maar blijkbaar waren de gewapende mannen in Serra bang dat zij niet aan de beurt zouden komen. Of ze hadden gewoon geen zin om te wachten. Ten koste van de rest van de bezoekers van de gezondheidspost. Want nadat het groepje gewapende mannen was ingeënt en nog eens vijftig vaccins had meegenomen, besloot het personeel de deuren maar even te sluiten.
Deze column verscheen op 9 maart 2017 op de website van RTL Nieuws
Sandra Korstjens 