De straatverlichting is bijna overbodig, zo fel fonkelen de lichtjes langs de boulevard in Managua. Het lijkt wel permanent kerst in de hoofdstad van Nicaragua. Tientallen metershoge verlichte kunstbomen sieren hier de straten. Het zijn de bomen des levens, speciaal ontworpen door Rosario Murillo. Deze katholieke, socialistische en bijgelovige hippie is intussen alweer tien jaar lang de first lady van Nicaragua, nadat ze dat in de jaren tachtig ook al eens was.
Het is een rol die Murillo met overgave vervult. Niet alleen door het ontwerpen van energieverslindende kunstbomen, die voor goede energie moeten zorgen. Maar ook door het schrijven van campagneliedjes en door elke middag het land toe te spreken op de radio. Dat klinkt misschien allemaal vrij onschuldig. Maar Murillo’s macht gaat veel verder dan dat.
Zo werd ze door haar man, president Daniel Ortega, jaren geleden al benoemd als woordvoerder van de regering. Niemand mag met de pers praten zonder dat Murillo daarvoor toestemming geeft. Bovendien zou ze sowieso bij elke beslissing in Nicaragua betrokken zijn. Door veel mensen wordt ze dan ook de co-president genoemd. Zelfs president Ortega zelf zei ooit dat het presidentschap voor vijftig procent uit Daniel bestaat en voor vijftig procent uit Rosario.
Vrij bijzonder natuurlijk, aangezien Murillo nooit door het volk gekozen is. Maar zelfs dat onofficiële co-presidentschap is nu niet meer voldoende voor het echtpaar. Komende zondag zijn er opnieuw presidentsverkiezingen in het Midden-Amerikaanse land. En als haar man Daniel Ortega voor de derde keer op rij wint, dan is Rosario Murillo niet meer alleen first lady, maar ook vicepresident van haar land.
Het zou een ongekende situatie zijn. Natuurlijk zijn er genoeg vrouwen die hun man achterna gingen in de politiek. Zo volgde Cristina Kirchner in Argentinië haar echtgenoot op als president. En Hillary zou natuurlijk zomaar eens de tweede president Clinton in het Witte Huis kunnen worden. Maar samen met je partner zowel de rol van president als van vicepresident vervullen, dat is nog nooit eerder vertoond.
En volgens critici van het echtpaar mag het ook helemaal niet. Maar daar trekken Ortega en Murillo zich weinig van aan. Ze hebben de touwtjes in het straatarme Nicaragua blijkbaar strak genoeg in handen. Dat bleek al uit het feit dat Ortega twee jaar geleden de wet liet veranderen, waardoor hij nu onbeperkt kan worden herkozen. En zijn voornaamste politieke tegenstander deze verkiezingen wist hij in juni al buitenspel te zetten, met behulp van zijn vrienden bij het hooggerechtshof.
Veel Nicaraguanen weten nu niet eens wie er precies meedoen aan de verkiezingen. De enige kandidaten die echt bekend zijn, zijn Daniel Ortega en Rosario Murillo. Zij krijgen dan ook zeer waarschijnlijk wat ze willen: de zekerheid dat hun familie het de komende jaren exclusief voor het zeggen heeft in Nicaragua.
Deze column verscheen op 3 november 2016 op de website van RTL Nieuws
Sandra Korstjens 