Wat fruit en water. Meer ligt er niet in de koelkast van Bersay Teran. “En hier bewaren we de rest van het eten. Het is leeg. Kijk, er liggen alleen nog een paar avocado’s, verder niets.” Ze opent het lege keukenkastje om me de karige inhoud te laten zien.
Ik sta in het piepkleine huisje waar Bersay samen met haar moeder en twee zoontjes woont. Het ligt in een arme en gevaarlijke buitenwijk van Caracas, de hoofdstad van Venezuela. Het land bevindt zich in een diepe economische crisis. Vooral na de instorting van de prijs van olie, hun belangrijkste exportproduct, is het snel bergafwaarts gegaan. Omdat Venezuela zelf amper iets produceert en er ook geen geld is om producten te importeren. Daardoor is er een tekort aan alles.
Samen met haar zoontje van zes maanden oud staat Bersay regelmatig urenlang in de rij bij winkels in een poging wat eten te kopen. Vaak tevergeefs. Ze is één van de miljoenen Venezolanen die zich geen drie maaltijden per dag meer kan veroorloven. “Ik eet maar één keer per dag. Dan kan ik mijn zoontjes nog wel iets te eten geven, zodat ze geen honger hebben. Want ik heb liever zelf honger.” Vroeger woog Bersay 86 kilo. Nu nog maar 54.
Maar niet alleen het gebrek aan eten is een probleem. Ook voorbehoedsmiddelen zijn bijna niet meer te krijgen, of alleen tegen woekerprijzen. En abortus is illegaal. Dus maakte de 26-jarige Bersay net als steeds meer andere jonge vrouwen in Venezuela een drastische keuze: ze liet zich steriliseren.
“Ik wilde het eigenlijk niet”, vertelt ze me. “Want ik wilde graag drie kinderen. Maar in deze situatie kan ik echt niet nog een kind krijgen.” Bersay houdt zich groot. Maar ik zie de pijn in haar ogen. Alleen als ze haar zoontje trots aan de camera toont, lichten haar ogen even op.
De uitzichtloosheid van haar situatie raakt me meer dan anders. Bersay en ik zijn ongeveer even oud. Mijn dochter is slechts enkele maanden ouder dan haar zoontje. Ik probeer me voor te stellen hoe het moet zijn als ik samen met haar vijf uur lang in een rij in de brandende zon moet staan om te proberen luiers of melkpoeder te kopen. En me uit wanhoop had moeten laten steriliseren. De knoop in m’n maag wordt steeds groter.
Had Bersay zich nog eerder moeten laten steriliseren? Misschien wel. Want met twee zoontjes zijn haar problemen nog steeds enorm groot. Maar het is natuurlijk niet iets dat je zomaar even doet. Want je kan niet meer terug. Toch is het intussen voor veel vrouwen in Venezuela de enige optie die nog over is. De enige oplossing om zelf nog wat controle te houden over hun situatie. En te zorgen dat die niet nog hopelozer wordt…
Deze column verscheen op 13 oktober 2016 op de website van RTL Nieuws.
Sandra Korstjens 