Vijf gewapende mannen kwamen Dora ’s nachts bij haar huis ophalen. Wat er vervolgens precies is gebeurd, weet niemand. Maar een dag later werd haar lichaam teruggevonden. Ze was gemarteld en had twaalf kogels in haar lichaam.
Triest genoeg kwam haar dood niet als een verrassing. De 52-jarige lokale leider Maria das Dores dos Santos Salvador werd al zeker vier jaar lang bedreigd. Dora, zoals ze genoemd werd, maakte zich namelijk boos over de illegale verkoop van grond in haar gemeenschap. En dat werd haar niet in dank afgenomen. Vanwege de bedreigingen had ze zelfs om politiebescherming gevraagd, maar die niet gekregen. En nu is ze dood.
De moord op Dora is helaas onderdeel van een trend. Uit het deze week gepubliceerde rapport van de organisatie Global Witness blijkt dat er vorig jaar wereldwijd 185 land- en milieuactivisten werden vermoord. Een jaar eerder waren dat er nog ‘maar’ 116. Brazilië is koploper met 50 doden.
Vooral in de Amazone is het gevaarlijk. Lastige activisten worden daar door grootgrondbezitters uit de weg geruimd. Of nou ja, niet door de landeigenaren zelf, maar door zogeheten ‘pistoleiros’ in terreinwagens en op motoren die het vuile werk moeten opknappen. Ordinaire huurmoordenaars dus. De activisten zijn vaak opgejaagd wild.
Zoals vorige week nog in de deelstaat Mato Grosso do Sul. De inheemse activist Clodiode Rodrigues de Souza had samen met een paar andere leden van de Guarani-Kaiowá-stam kamp opgeslagen op een stuk grond dat hen een aantal jaar geleden was toegekend door de overheid. Maar daar waren de boeren uit de buurt het niet mee eens. De indianen werden aangevallen en Clodiode overleefde het niet.
De meeste Braziliaanse media hebben maar weinig aandacht voor dit soort zaken. Bijna niemand maakt zich er echt druk om. Voor de meeste Brazilianen voelt de Amazone net zo ver weg en net zo exotisch als voor de gemiddelde Nederlander.
De kans dat er iets gaat veranderen is dan ook klein. Vooral niet omdat veel leden van de nieuwe interim-regering in Brazilië goed bevriend zijn met de grootgrondbezitters. Dat is slecht nieuws voor de activisten. Veel wetten die in hun voordeel waren werden vaak al niet nageleefd en straks wordt het hen nog moeilijker gemaakt.
Want reken maar dat wetten in het voordeel van de grootgrondbezitters en houtkappers opeens wel nageleefd kunnen worden. En voor wie het daar niet mee eens is, zal de Amazone alleen maar gevaarlijker worden.
Deze column verscheen op 23 juni 2016 op de website van RTL Nieuws.
Sandra Korstjens 