Zondagavond laat stond ik op de belangrijkste straat van de São Paulo. Om me heen was iedereen gehuld in groen, geel en blauw, de nationale kleuren van Brazilië. Het volkslied werd gezongen, de mensen keken naar grote schermen en regelmatig ging er een luid gejuich op.
Als ik niet beter wist, had ik gedacht dat het nationale voetbalelftal bezig was om de WK-finale te winnen. Maar Brazilië was zondag niet aan de buis gekluisterd om een voetbalwedstrijd te volgen. Het ging om een heel ander spel, een politiek spel.
In het Huis van Afgevaardigden werd namelijk gestemd over de politieke toekomst van president Dilma Rousseff. Stemden de politici ‘ja’, dan wilden ze dat de afzettingsprocedure die tegen de president loopt zou worden voortgezet. ‘Nee’ betekende dat ze wilden dat de president mag blijven.
De stemming werd gezien als beslissend. Niet omdat Rousseff meteen uit haar functie zou worden gezet bij een overwinning van het ja-kamp. Maar als ze in het Huis van Afgevaardigden niet kon winnen, dan was ze politiek ten dode opgeschreven.
En dus waren zondag alle ogen gericht op de 511 politici die gingen stemmen. Daar kregen ze allemaal dertig seconden voor. Dertig seconden om uit te leggen of ze vinden dat de president schuldig is of niet. Let op, de beschuldiging tegen de president luidt officieel: creatief boekhouden in het verkiezingsjaar 2014 om de begroting op te poetsen.
Maar goed, tijdens hun ’30 seconds of fame’ leken veel volksvertegenwoordigers dat even helemaal kwijt. En niet alleen dat, ze leken hun verstand compleet verloren.
Als reden voor hun stem voor of tegen de afzettingsprocedure werden de meest bizarre en lachwekkende zaken genoemd, of liever gezegd geschreeuwd. Een greep uit de lange lijst: voor de vrachtwagenchauffeurs, voor vrede in Jeruzalem, vanwege het voorstel dat kinderen geslachtsveranderende operaties kunnen ondergaan terwijl ze nog op school zitten, voor snelweg BR 429 en voor alle verzekeringsmakelaars. En vrijwel iedereen die stemde deed dat ook nog voor God en zijn familie en tegen corruptie. Terwijl meer dan de helft van de politici die zondag mocht stemmen zelf wordt verdacht van corruptie of andere strafbare feiten…
Om het circus compleet te maken werden er zelfs nog attributen gebruikt, zoals een confettikanon, sommige politici bespuugden elkaar en er werd gejuicht en gezongen.
Meestal heb ik niet veel moeite om tijdens mijn werk objectief te blijven. Maar zondagavond moest ik echt mijn best doen om mijn gezicht in de plooi te houden. Zo absurdistisch was het.
Maar de mensen om me heen in São Paulo, allemaal tegenstanders van de president vonden het prachtig. Bij elke ‘ja’ werd er gejuicht alsof Neymar net het beslissende doelpunt had gescoord. En toen duidelijk werd dat ze de twee derde meerderheid hadden behaald om de afzettingsprocedure voort te zetten, vielen mensen elkaar zelfs huilend in de armen.
Duizenden schorre stemmen om me heen zongen samen: “Eu sou brasileiro, com muito orgulho, com muito amor.” Oftewel: “Ik ben Braziliaan, met veel trots, met veel liefde.” Maar of je nu voor of tegen de president bent, volgens mij was er zondag als Braziliaan weinig om trots op te zijn.
Deze column verscheen op 21 april 2016 op de website van RTL Nieuws.
Sandra Korstjens 