Stel je eens voor: je moet geopereerd worden in het ziekenhuis en je wordt onder narcose gebracht. Opengesneden en met allerlei slangetjes in je lichaam lig je op de operatietafel. Dan besluit de arts om even een fotootje te maken met zijn mobiel en de foto op Facebook of Instagram te zetten. Want jouw operatie kan zomaar een hoogtepunt in z’n carrière zijn of juist een saaie routineklus, en dat moet natuurlijk wel worden vastgelegd.
Belachelijk? Zeker weten. Maar helaas blijkt dit in Brazilië tegenwoordig zo vaak te gebeuren dat de Federale Medische Raad zich deze week geroepen voelde om een nieuwe code in het leven te roepen. Die code verbiedt artsen om selfies of andere foto’s op sociale media te zetten waarbij de patiënt in beeld is. Het overtreden van de code kan leiden tot straf voor de artsen.
Cijfers werden niet gegeven door de Raad, maar de omstreden selfies schijnen de laatste jaren steeds vaker te worden gemaakt en verspreid. Braziliaanse media laten verschillende voorbeelden zien. Zoals een foto op Instagram van een patiënte die nog buiten bewustzijn is, met het bijschrift van de arts: ‘Mijn eerste alleen uitgevoerde ooglidcorrectie!’
Collega Peper Hofstede schreef deze week al over het gevaar van het maken van selfies. De behoefte van mensen om zichzelf zo interessant mogelijk vast te leggen, kan blijkbaar rampzalige gevolgen hebben. De trend van selfies in de operatiekamer is dan wel niet gevaarlijk voor de maker, het is de vraag of dat ook voor de patiënt geldt. Het is op z’n minst enorm ongepast.
Het deed me denken aan het verhaal uit de VS van een patiënt die per ongeluk geluidsopnames had gemaakt tijdens zijn operatie. Na afloop hoorde hij hoe hij werd uitgescholden en beledigd. Het leverde hem uiteindelijk wel een schadevergoeding van een half miljoen dollar op. Maar ik vraag me door dit soort verhalen af wat er in vredesnaam allemaal gebeurt in operatiekamers.
De nieuwe Braziliaanse code moet dienen als een waarschuwing voor de artsen. Maar de Medische Raad geeft duidelijk aan dat het geen totaalverbod op foto’s in de operatiekamer is. En daar begrijp ik eerlijk gezegd helemaal niets van. Het nemen van de foto’s is blijkbaar geen probleem, maar het verspreiden ervan op sociale media wel.
Toch lijkt het ongevraagd een foto van iemand nemen me minstens zo kwalijk. Helemaal als die persoon buiten westen op de operatietafel ligt. Of je de foto nu op internet zet of niet. En wat doet een arts eigenlijk sowieso met zijn mobiele telefoon in de operatiekamer? Of ik nu wel of niet in beeld ben op een foto: je mag toch verwachten dat hij tijdens een operatie wel andere dingen aan zijn hoofd heeft dan de hoeveelheid likes die zijn foto op Facebook gaat opleveren.
Deze column verscheen op 1 oktober 2015 op de website van RTL Nieuws.
Sandra Korstjens 