Sandra Korstjens

Precies een week geleden werd het Zuid-Amerikaanse land opgeschrikt door een zware aardbeving, 8.3 op de schaal van Richter. Gebouwen schudden heen en weer, in een aantal kustplaatsen kwamen golven van bijna 5 meter hoog voor en vervolgens waren er nog verschillende zware naschokken.

Genoeg ingrediënten voor een grote ramp zou je denken. Maar ondanks de zwaarte van de beving, kwamen er slechts 13 mensen om het leven. Nu is elke dode er natuurlijk één te veel. Maar als je het vergelijkt met de 230.000 mensen die omkwamen bij de aardbeving in Haïti in 2010 of de 9000 doden in Nepal afgelopen jaar, dan mag Chili zichzelf gelukkig prijzen met dit lage slachtofferaantal.

Toch is dat niet alleen maar een kwestie van geluk. Het land ligt op een breuklijn en zware aardbevingen komen er dan ook regelmatig voor. De krachtigste aardbeving die ooit werd gemeten, was bijvoorbeeld in Chili op 22 mei 1960. En ook de laatste jaren wordt het land regelmatig opgeschrikt als de aarde weer plotseling gaat schokken.

In 2010 kwamen er nog ruim 500 mensen om het leven bij een aardbeving van 8.8 op de schaal van Richter. Maar bij een beving in 2014 was het aantal slachtoffers al vele malen lager: zeven doden. Natuurlijk scheelde het dat de bevingen van vorig jaar en van vorige week net iets minder hevig waren. Maar er is nog een groot verschil. Een verschil dat levens heeft gered.

Het probleem was dat veel mensen in 2010 niet om het leven kwamen door de aardbeving zelf, maar door de daarop volgende tsunami die de kust trof. Een tsunamiwaarschuwing was niet afgegeven, waardoor veel bewoners niet op tijd weg konden komen. Dat was deze keer wel anders. De Chilenen in het getroffen gebied ontvingen binnen een aantal minuten een bericht op hun mobiele telefoon dat ze naar hoger gelegen gebied moesten gaan. Een miljoen mensen werden razendsnel geëvacueerd.

Strenge bouwvoorschriften en regelmatige evacuatieoefeningen hielpen ook om het aantal slachtoffers te beperken. Maar vooral die mobiele waarschuwingsberichtjes maakten het grote verschil.

Goed nieuws natuurlijk. Maar helaas betekent dat niet dat er geen schade was. Zo’n 2000 huizen werden verwoest. Op de Braziliaanse televisie zag ik een man die letterlijk alles was kwijtgeraakt. Dapper probeerde hij zijn verhaal te doen, totdat het besef dat alles weg was hem te veel werd. Het was hartverscheurend om te zien.

Je zou het soms bijna vergeten. Maar ook al valt de ramp op papier mee: het maakt het leed voor de daadwerkelijke slachtoffers er helaas niet kleiner op.

Deze column verscheen op 24 september 2015 op de website van RTL Nieuws.