Een vleugje inheems bloed, een grote dosis Italiaans, een flinke scheut Afrikaans en nog wat snufjes Japans, Duits en Arabisch erbij. En voilà: je hebt een typische Braziliaan.
Hoe die er vervolgens precies uitziet? Dat kan nogal verschillen. Het clichébeeld dat veel mensen zullen hebben, is dat van Brazilianen met een mooi koffiekleurtje. Maar dat geldt lang niet voor iedereen. Brazilianen in het buitenland krijgen dan ook regelmatig te horen: “Je ziet er niet uit als een Braziliaan.”
Maar of je nu zwart, blank of Aziatisch bent; kroeshaar, blonde krullen of steil donker haar hebt; groene, bruine of blauwe ogen: alles kan in Brazilië.
De looks van een typische Braziliaan laten zich helemaal niet beschrijven. Gisteren zat ik zelfs nog in een taxi bij een chauffeur met rood haar en sproetjes. Die toch echt gewoon op-en-top Braziliaans was.
Ik geef toe dat ik met mijn blonde haar en blauwe ogen wel redelijk snel wordt herkend als buitenlander, maar dat ligt er ook maar net aan waar ik precies ben in dit enorme land. In het zuiden, waar vooral veel Duitse afstammelingen wonen, val ik bijvoorbeeld amper op.
De Duitsers zijn slechts één van de vele groepen immigranten die in het verleden massaal naar Brazilië trokken. Zo’n honderd jaar geleden kwamen er duizenden Japanners aan, op zoek naar een betere toekomst. Tegenwoordig is de grootste Japanse gemeenschap buiten Japan, die in Brazilië.
Vlak voor de komst van de Japanners had meer dan een miljoen Italianen al de oversteek over de Atlantische Oceaan gemaakt, op zoek naar werk en een nieuw leven. En de meeste Brazilianen met Afrikaanse roots stammen af van de slaven die lange tijd met gammele boten diezelfde oceaan over werden gestuurd.
En je zou bijna vergeten dat er vóór de komst van al die immigranten al heel lang mensen in Brazilië woonden. Inheemse volken zoals de Guaraní.
Dat Brazilianen zoveel verschillende gezichten hebben, betekent dus dat iedereen er eigenlijk uitziet als een Braziliaan. Ik heb me dan ook laten vertellen dat Braziliaanse paspoorten nogal gewild zijn op de zwarte markt. Simpelweg omdat iedereen een Braziliaan zou kunnen zijn.
De Japanse krant Yomiuri Shimbun berichtte een paar jaar geleden zelfs dat de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un begin jaren negentig op een vals paspoort naar Japan was gereisd om Disneyland te bezoeken. Je raadt het al: dat valse paspoort zou volgens hun bronnen Braziliaans zijn geweest.
Of het waar is? Daar komen we natuurlijk nooit achter. Maar een Braziliaans paspoort zou in ieder geval geen vreemde keuze zijn geweest voor een wat te dikke Aziatische jongen met een voorliefde voor Disney.
Deze column verscheen op 30 juli 2015 op de website van RTL Nieuws.
Sandra Korstjens 