“Ik ben rijk, erg succesvol, ik doe het goed in het leven en ik heb geprobeerd om jullie armen te helpen. Jullie domme ezels die op Dilma hebben gestemd, zodat ze werd herkozen.” Het filmpje waarin een blonde Braziliaanse dame tekeer gaat tegen haar landgenoten die afgelopen zondag op Dilma Rousseff stemden, is inmiddels al honderdduizenden keren bekeken.
Ze is niet de enige Braziliaan die er zo over denkt. De verontwaardiging is groot bij sommige Brazilianen die zondag op Aécio Neves hebben gestemd. Dat hij de presidentsverkiezingen in Brazilië nipt verloor van Dilma Rousseff willen ze niet geloven.
Ik sta versteld van het aantal haatberichten en complottheorieën dat meteen na de uitslag op sociale media de ronde doet. “Het was fraude!”, wordt er geschreven. “Het leger moet ingrijpen.”
Waarschijnlijk hebben al die reacties iets te maken met de verkiezingscampagne zelf. Die was ronduit smerig. Er werd over en weer met modder gegooid en soms leek de campagne alleen nog te bestaan uit beschuldigingen. Echte plannen kwamen nauwelijks aan bod.
Aécio Neves beschuldigde de tegenpartij van grootschalige corruptie. Het campagneteam van Dilma Rousseff zette Neves weg als een rijkeluiskindje, een ‘playboy’. Kiezers werden er uitvoerig aan herinnerd dat zij het beter hadden gekregen door de sociale programma’s van Dilma’s Arbeiderspartij.
Op de een of andere manier werden de verschillen tussen de kandidaten versimpeld tot een eenvoudig links tegen rechts, arm tegen rijk, noord tegen zuid. Brazilië raakte verdeeld. Door die tweedeling zijn er de afgelopen weken al flink wat vriendschappen gesneuveld. En na de verkiezingsuitslag werd het er helaas niet beter op.
De haat van veel rijke Brazilianen die op Neves hebben gestemd, en die vaak in het zuiden wonen, richt zich vooral op het noordoosten van het land. Daar wonen juist veel arme Brazilianen die over het algemeen op de Arbeiderspartij van Dilma Rousseff stemmen. Van hen bestaat het beeld van luie uitkeringstrekkers die de hele dag in hun hangmat liggen.
Het dieptepunt van alle berichten over het noordoosten? Een Braziliaanse die op Facebook schrijft: “Ik wens uit de grond van mijn hart dat ze door ondervoeding worden getroffen, dat hun baby’s zonder hoofd worden geboren, dat hun kinderen ziektes zullen krijgen die hun Cubaanse dokters niet kunnen behandelen, dat ebola via het noordoosten naar Brazilië komt en hen allemaal doodt.”
Het zijn dit soort berichten die natuurlijk weer reacties uitlokken bij de aanhangers van Dilma Rousseff. Met eindeloze discussies als gevolg. Toch zijn er gelukkig ook veel Brazilianen die helemaal klaar zijn met alle ruzies. De laatste dagen zie ik dan ook steeds meer berichten langskomen die oproepen tot minder haat.
Maar ik moet toegeven: een volledig verkiezingsvrije tijdlijn zou ook wel weer fijn zijn.
Deze column verscheen op 30 oktober 2014 op de website van RTL Nieuws.
Sandra Korstjens 