Met een duizelingwekkende snelheid valt het kleine vliegtuigje uit de lucht. Op videobeelden verdwijnt het toestel achter een flat en vervolgens is er een explosie te zien. Een grote zwarte rookwolk stijgt op. Het is 11 uur ’s ochtends op woensdag 13 augustus en de presidentsverkiezingen in Brazilië hebben zojuist een dramatische wending gekregen.
Want in het kleine vliegtuigje zat presidentskandidaat Eduardo Campos. Net als de rest van de inzittenden overleeft hij het ongeluk niet.
Brazilië is in shock. Eduardo Campos was één van de belangrijke kandidaten voor de verkiezingen op 5 oktober. Miljoenen Brazilianen zullen op die dag verplicht de gang naar de stembus maken in een van de grootste democratieën ter wereld. De socialistische Campos zou het in de strijd om het presidentschap opnemen tegen de zittende president Dilma Rousseff en de grootste oppositieleider Aecio Neves. De kans dat hij zou winnen was niet heel groot: Campos bungelde onderaan in de peilingen, Neves was de te kloppen man voor Rousseff. Maar het ongeluk veranderde alles.
Gisteren benoemde de socialistische partij Marina Silva officieel als opvolger van Campos. De 56-jarige Silva groeide op in een arme familie middenin de Amazone. Als tiener werd ze geveld door hepatitis. Ze zocht medische hulp in de stad. Daar leerde ze pas lezen en schrijven. Silva klom vervolgens razendsnel op van milieuactiviste tot senator en van minister tot presidentskandidaat. En als we de peilingen mogen geloven gaat ze het Rousseff en Neves nu een stuk lastiger maken dan Campos had kunnen doen.
Vaak worden Braziliaanse presidentsverkiezingen niet in één ronde beslist. Zoals het er nu naar uit ziet haalt ook dit keer geen van de kandidaten op 5 oktober meer dan 50 procent van de stemmen. Dat betekent dat er een tweede ronde komt op 26 oktober.
Eén ding is zeker, de huidige president Rousseff zal de tweede ronde met groot gemak halen. Maar door de dood van Campos ligt verder alles ineens open. Wie wordt de tegenstander van Rousseff in de tweede ronde? Zowel Neves als Silva maken nu een goede kans.
Wat verder het meest opviel in de peiling van afgelopen week: Marina Silva zou Rousseff in een tweede ronde zelfs kunnen verslaan. Veel Brazilianen die eigenlijk blanco wilden stemmen of nog geen keuze hadden gemaakt, spraken deze week hun steun uit voor Silva. De kandidate heeft vooral veel aanhang onder jonge Brazilianen. Critici wijzen erop dat de peiling op een emotioneel moment werd gehouden, vlak na de dood van Campos, en dat de kans dat Dilma verliest erg klein is.
Maakt Marina Silva straks echt een kans? Dat valt nu eigenlijk niet te zeggen. De campagne is nog lang en zwaar. Maar de dood van Campos betekent in ieder geval een enorme verandering in de verkiezingsstrijd. En misschien zelfs in de toekomst van Brazilië.
Deze column verscheen op 21 augustus 2014 op de website van RTL Nieuws.
Sandra Korstjens 