Meestal laten de Brazilianen graag alles aan het lot over. Of aan God, zo kun je het natuurlijk ook noemen. Om de haverklap hoor je hier ‘Se Deus quiser’, oftewel ‘Als God het wil’. Je druk maken over de toekomst heeft dan ook geen zin. Want als God het wil, komt alles goed.
Maar dat betekent niet dat je het lot niet af en toe een handje kunt helpen. En hét moment bij uitstek daarvoor is vandaag, tijdens oud en nieuw. De Brazilianen kennen namelijk tientallen manieren om het nieuwe jaar zo goed mogelijk te maken. Of het nu gaat om geld, liefde of geluk in het algemeen. Maar als je dat wilt, moet je wel een flinke waslijst aan rituelen in acht nemen.
Ten eerste is er de kledingkeuze. Tijdens de jaarwisseling kun je het beste volledig in het wit gekleed gaan. Als je wit draagt, zal het nieuwe jaar namelijk vredig en gelukkig verlopen. En dat willen we toch allemaal? Al weken hangen de kledingwinkels hier in Brazilië dan ook vol met witte kleding. Maar daar blijft het niet bij. Want elke kleur heeft zijn eigen betekenis. Omdat de buitenkant van de outfit al wit is, kun je die andere kleuren kwijt bij de keuze van je ondergoed. Voor een goede gezondheid kies je een blauwe onderbroek, voor veel geld een gele en voor passie pak je een rood exemplaar uit de kast. Draag als het kan trouwens nieuw ondergoed, want dan kun je eventuele mislukkingen in de liefde uit het verleden achter je laten.
Behalve op je kleding, moet je tijdens oud en nieuw ook goed letten op wat je eet. Kip is absoluut uit den boze, want een kip scharrelt achteruit en alles dat achteruit gaat is per definitie slecht voor een nieuw jaar. Vooruit moeten we, aldus de Brazilianen. Varkensvlees of vis zijn juist wel goede opties en verder zouden linzen echte geluksbrengers zijn. Voor degenen die geld nodig hebben: eet zeven zaadjes van een granaatappel en bewaar de pitjes het hele jaar in je portemonnee. Behalve de pitjes zou je vanzelf meer geld in je portemonnee moeten krijgen.
Als je de gewenste kleding aanhebt en de juiste producten hebt gegeten, ben je uiteraard nog niet klaar. Nu is het tijd voor de juiste activiteiten. Zorg er daarom voor dat je oud en nieuw doorbrengt op het strand, iets dat in Brazilië overigens een stuk prettiger is op dit moment dan in Nederland, want het is hier volop zomer. Op het strand kun je kaarsen aansteken en bloemen in zee leggen. En meteen na twaalf uur ren je naar de zee en spring je over zeven golfjes heen. Bij elke sprong moet je een wens doen.
Deze laatste rituelen kennen hun oorsprong in Candomblé, de Afrikaans-Braziliaanse religie die is ontstaan nadat Afrikaanse slaven in Brazilië hun tradities mengden met het katholicisme. Tijdens oud en nieuw proberen de Brazilianen Iemanjá, de godin van de zee, gunstig te stemmen. Vandaar dus de kaarsen, de bloemen en het springen in de zee. Pas er wel op dat je na de zeven golfjes de godin niet meteen je rug toekeert, want dat schijnt ze niet leuk te vinden.
Ik zal vanavond in ieder geval mijn uiterste best doen om het jaar zo goed mogelijk te beginnen. Om twaalf uur ’s nachts sta ik samen met een paar miljoen andere Brazilianen en toeristen op het strand van Copacabana, in Rio de Janeiro, om het nieuwe jaar in te luiden. Mijn witte outfit ligt al klaar. Nu maar hopen dat ik me na een paar glazen champagne de rest van de rituelen ook nog kan herinneren. Want de Nederlandse traditie van oliebollen, die als een uitstekende bodem voor de nacht dienen, kennen ze hier helaas niet.
Deze column verscheen op 31 december 2013 op de website van RTL Nieuws.
Sandra Korstjens 