Begin vorig jaar was hij nog de rijkste man van Brazilië: Eike Batista. Met een geschat vermogen van ruim 25 miljard euro kon hij zich een zich een luxeleven vol dure sportauto’s en prachtige privéjets veroorloven. En natuurlijk zijn grote trots: zijn enorme jacht de Pink Fleet.
Batista’s vermogen bezorgde hem in 2012 zelfs de zevende plek op de lijst van rijkste mensen ter wereld van zakenblad Forbes. Helaas voor hem zijn die tijden inmiddels voorbij. Vandaag viert Eike Batista zijn 57e verjaardag. Maar hij heeft weinig reden voor een feestje.
Zijn oliebedrijf OGX staat namelijk aan de rand van een faillissement. Afgelopen woensdag vroeg het bedrijf uitstel van betaling aan voor een bedrag van 45 miljoen dollar aan rente op obligatieleningen. Die rente had al op 1 oktober betaald moeten worden. Onderhandelingen met de schuldeisers liepen tot nu toe op niets uit. En daarmee lijkt de toekomst voor Eike Batista steeds somberder te worden.
Het moet een bittere pil zijn voor de man die op z’n 24e zijn eerste miljoenen in de mijnindustrie bij elkaar verdiende. Dat zijn vader minister van Mijnen en Energie was en bovendien de directeur van het enorme mijnbedrijf Vale had daar volgens Batista overigens niets mee te maken. Hij heeft zijn fortuin gewoon bij elkaar verdiend door hard te werken, aldus Batista zelf.
Miljonair werd Eike Batista al in de jaren 80, maar zijn grote slag sloeg hij in het nieuwe millennium, in de jaren dat investeerders Brazilië ontdekten en de groei van de Braziliaanse economie geen grenzen leek te kennen. De miljardair bracht zijn ondernemingen naar de beurs en Batista groeide uit tot het symbool van de economische ‘boom’ in Brazilië en het optimisme dat daarmee gepaard ging.
Batista hielp vervolgens ‘zijn stad’ Rio de Janeiro bij het binnenslepen van de Olympische Spelen in 2016 en poseerde trots naast de peperdure Mercedes-Benz die hij in zijn woonkamer had staan. Bescheidenheid kwam niet in zijn woordenboek voor. Tegen iedereen die het wilde horen zei Batista dat hij de rijkste man ter wereld zou worden.
Totdat alles in elkaar stortte.
Oliebedrijf OGX, zijn voormalige paradepaardje, zorgde uiteindelijk voor Batista’s ondergang. De miljardair richtte OGX in 2007 op en kocht meteen de beste managers weg bij staatsoliebedrijf Petrobras. Maar zijn ‘dreamteam’ bracht hem geen geluk. De olievelden van OGX bleken namelijk een stuk minder lucratief dan gedacht. De waarde van het aandeel OGX is nu dan ook tot een dieptepunt gedaald. En daarmee is een groot deel van Batista’s vermogen verdampt.
Nu de voormalig miljardair dieper dan ooit is gezonken, waren veel media er als de kippen bij om Batista opnieuw te bestempelen als symbool. Deze keer wordt hij uiteraard niet gelinkt aan de economische opkomst, maar aan de economische neergang van Brazilië. In het BRIC-land gaat het de laatste tijd namelijk ook niet meer zo lekker als voorheen.
Maar net zoals het optimisme van een paar jaar geleden over de Braziliaanse economie overdreven was, zo is het groeiende pessimisme over de huidige stand van zaken ook niet helemaal terecht. Daardoor is het in dit opzicht net zo onzinnig om belang te hechten aan de val van Batista, als het was om belang te hechten aan zijn opkomst. Batista is niet Brazilië, ook al geloofde hij dat misschien wel.
Nu de voormalig miljardair aan de grond zit, betekent dat dus niet dat de Braziliaanse economie er ook zo aan toe is. Toegegeven, Brazilië doet het niet meer zo goed als in voorgaande jaren. Toch wordt er voor dit jaar nog steeds een economische groei van 2,47 procent verwacht. En vergeleken met omringende landen zoals Argentinië en Venezuela is de economie in Brazilië stukken stabieler.
Bovendien zijn er nog genoeg miljardairs over in Brazilië. De opvolger van Eike Batista als rijkste man van het land is bijvoorbeeld Jorge Paulo Lemann. Deze sportieve miljardair, een voormalig professioneel tennisspeler die ooit op Wimbledon speelde, werd ironisch genoeg rijk met hamburgers en bier. Zijn geschatte vermogen van 12,6 miljard euro is natuurlijk een schijntje vergeleken bij de 25 miljard die Batista ooit waard was.
Maar Batista kan van zo’n vermogen op dit moment alleen maar dromen. Ach, ‘dan verkoop je toch gewoon de boot?’, denkt u misschien. Maar ook deze wijze raad uit een beroemde Nederlandse reclame kan Eike Batista niet redden. Want zelfs de boot bleek onverkoopbaar. De Pink Fleet wordt nu dan ook ontmanteld en in delen verkocht. Fijne verjaardag, meneer Batista.
Deze column verscheen op 3 november 2013 op de website van RTL Nieuws.
Sandra Korstjens 