Het waren een soort oases middenin de betonnen metropool die São Paulo heet. Verticale tuinen die de grijze muren van verschillende torenflats omtoverden tot een stadsjungle. De tuinen waren te vinden langs ’de grote worm‘, een viaduct dat dwars door het centrum van de stad loopt. In combinatie met de tientallen meters hoge straatkunst op andere gebouwen vormden ze wat mij betreft een ultiem Braziliaans spektakel.
Regelmatig fantaseerde ik hoe mooi de stad eruit zou kunnen zien als veel meer gebouwen zouden worden verfraaid met verticale tuinen en straatkunst. Sterker nog, de inrichting van mijn appartement is er zelfs door geïnspireerd. Met een soort hangende tuin aan de balustrade van het balkon en werk van Braziliaanse straatkunstenaars aan de muren.
Maar helaas lijkt niet iedereen het groen net zo te waarderen als ik. De tuinen langs het viaduct werden vijf jaar geleden geïnstalleerd. Maar van hun oorspronkelijke groene weelde is intussen weinig meer over. In plaats van een oase lijken de meeste verticale tuinen nu meer op een woestijn. De ooit zo mooie planten zijn helaas bruin en verdord.
De schade is al zo groot dat de irrigatiesystemen er waarschijnlijk ook geen verandering meer in kunnen brengen. Maar precies daarmee ging het tijdje geleden verkeerd. Volgens de bewoners van de gebouwen zou de gemeente namelijk de kosten voor het onderhoud en de irrigatie van de verticale tuinen op zich nemen. Toen er niet werd betaald, zagen zij zich uiteindelijk gedwongen om de kraan letterlijk dicht te draaien. Met het langzaam afsterven van de tuinen als gevolg.
De gemeente is zich van geen kwaad bewust. In het contract zou hebben gestaan dat ze alleen de eerste drie jaar verantwoordelijk waren voor het onderhoud. En was de keuze daarna aan de bewoners om de tuinen wel of niet te behouden.
Maar terwijl beide partijen met hun vinger naar elkaar blijven wijzen, bepaalde de rechter op verzoek van de bewoners van de gebouwen uiteindelijk dat de gemeente de dode tuinen nu moet verwijderen. Daar hangt een prijskaartje van ruim 150.000 euro aan. Ironisch genoeg hadden ze de tuinen voor dat bedrag zeker zestien jaar kunnen verzorgen.
Onbegrijpelijk en eeuwig zonde, als je het mij vraagt. Het kost de gemeente voorlopig alleen maar meer geld, terwijl het kleine beetje schoonheid dat er is weer wordt weggehaald. Eén troost: de bewoners van een aantal gebouwen besloot om de kosten voor het onderhoud voorlopig zelf op te hoesten, ook al is dat volgens hen onterecht. En dus blijven er nog wat flintertjes groen over in het verder weer iets grijzere São Paulo.
Sandra Korstjens 