Een jaar geleden raakte de wereld er niet over uitgepraat: de Amazone stond in brand. Internationaal heerste grote verontwaardiging en verschillende wereldleiders voelden zich geroepen om zich ermee te bemoeien. Tot onvrede van de Braziliaanse regering.
Dit jaar brandt de Amazone weer. Minstens zo erg. De inzet van militairen om het gebied te beschermen lijkt ook meer kwaad dan goed te doen. Maar de rest van de wereld is te druk met het coronavirus en hun eigen sores. Grote ophef is er niet. En dat het niet alleen de Amazone is die in brand staat, is al helemaal amper bekend.
Nog verder vergeten lijkt het prachtige natuurgebied de Pantanal, bij de grens met Paraguay en Bolivia. Het is het grootste moerasgebied ter wereld, met een enorme diversiteit aan planten en dieren, dat helaas steeds droger wordt. En dat ook in trek is bij ontbossers. Een gevaarlijke combinatie. Want zij steken bewust stukken natuur in brand om de grond vervolgens te kunnen gebruiken voor veeteelt of landbouw.
Een aantal jaar geleden bracht ik in de Pantanal nog één van mijn mooiste vakanties in Brazilië door. In een boerderij middenin de natuur, uren rijden verwijderd van de bewoonde wereld. Onderweg zag ik helaas reusachtige kettingen liggen die tussen twee tractoren worden bevestigd en waarmee tientallen bomen in een ruk kunnen worden neergehaald. Daardoor komt het leefgebied in gevaar van de kaaimannen, reuzenotters, hertjes en de enorme miereneter die ik tijdens mij reis zag.
Vooral aan dat laatste dier moest ik denken, toen ik afgelopen week op internet een video uit de Pantanal voorbij zag komen. De beelden zijn ronduit afschuwelijk. Degene die de video heeft gemaakt vaart met een bootje over een rivier in het gebied. In de lucht hangen dikke rookwolken van de branden in de omgeving. Op een boomstronk in het water ligt een dode miereneter. Verbrand. Het dier had het blijkbaar nog gered tot aan de rivier, maar was daar alsnog gestorven.
De maker van de video is boos op de politici in het land. “Alles brandt en jullie doen niets voor onze Pantanal.” Zijn woede is niet verwonderlijk. Want president Bolsonaro neemt de branden in het gebied totaal niet serieus. Dat bleek deze week maar weer uit een video waarin hij samen met kabinetsleden hard moet lachen als een meisje hen vraagt naar de branden in het gebied. En onlangs noemde hij NGO’s die zich inzetten voor natuurbehoud een ‘kanker’ die hij nog niet heeft weten uit te roeien.
Intussen verandert er niets. De meeste Brazilianen hebben wel iets anders aan hun hoofd op dit moment. En dus woeden de branden gewoon verder. Met als gevolg dat zeker tien procent van de Pantanal dit jaar al werd verwoest door het vuur.
Deze column verscheen op 10 september 2020 op de website van RTL Nieuws
Sandra Korstjens 