De Amazone kennen we natuurlijk allemaal. Maar het Atlantisch regenwoud in Brazilië is een stuk minder bekend. Terwijl dit gebied net zo ernstig bedreigd wordt als de Amazone zelf. Sterker nog, het meeste Atlantische regenwoud is helaas al verdwenen.
Toen de Portugezen begin 16e eeuw in Brazilië aankwamen, was er nog zo’n 1,3 miljoen vierkante kilometer Atlantisch regenwoud. Tegenwoordig is daar nog maar 12,4 procent van over. De rest heeft plaatsgemaakt voor miljoenensteden, koffieplantages en suikerrietvelden. Het Atlantisch regenwoud had namelijk de pech dat het aan de kust lag en werd daarom als eerste slachtoffer van de Europeanen die het land koloniseerden.
Maar gelukkig is dus nog niet alles verwoest. Het grootste stuk Atlantisch regenwoud dat nog over is, is de Serra do Mar, in het zuidoosten van Brazilië. Serra do Mar betekent letterlijk de bergen van de zee. Een prachtige omschrijving van dit bijzondere bos dat over een bergketen heen gedrapeerd is en op spectaculaire wijze grenst aan de Atlantische oceaan.
Ondanks het feit dat er zoveel van het bos is verdwenen, is het gelukkig nog altijd één van de gebieden met de hoogste biodiversiteit ter wereld. Er wonen onder meer verschillende soorten zeldzame apen, luiaards, papegaaien en zelfs jaguars.
Bovendien is het Atlantisch regenwoud ook een prachtig voorbeeld van hoe het bos zich uiteindelijk weer kan herstellen. Zo werd een groot deel van het Atlantisch regenwoud in Rio de Janeiro in de 19e eeuw gekapt. Maar daardoor kreeg de stad grote problemen met de watervoorziening, doordat de waterbronnen zonder de bescherming van het bos opdroogden.
Uiteindelijk besloot de toenmalige keizer daarom om een deel van het land te herbebossen. Daarmee creëerde hij het huidige Nationale Park Tijuca, een gigantisch regenwoud middenin de stad Rio de Janeiro.
Dat bos moet nu ook deel gaan uitmaken van een wandelpad dwars door het Atlantisch regenwoud. Er zijn namelijk plannen om een trail uit te zetten van bijna vierduizend kilometer lang. Het pad zal vooral gevormd worden door bestaande paden die met elkaar moeten worden verbonden. De trail moet het bewustzijn over het Atlantisch regenwoud vergroten en daardoor het bos beter beschermen.
Nu houd ik enorm van wandelen, maar ik denk dat vierduizend kilometer net iets te ambitieus voor me is. Gelukkig is het grote voordeel van het Atlantisch regenwoud dat je het zelfs vanaf je strandstoeltje kunt bewonderen. Niet voor niets horen de stranden tussen São Paulo en Rio de Janeiro wat mij betreft bij de allermooiste ter wereld. Het is één van de weinige plekken waar je het regenwoud bijna de zee in ziet vallen, terwijl je in de verte af en toe zelfs brulapen hoort krijsen. Mooier wordt Brazilië niet voor mij.
Deze column verscheen op 26 september 2019 op de website van RTL Nieuws
Sandra Korstjens 